رده 316 فولاد زنگ نزن بعد از رده 304 مهمترین رده مصرفی در بین فولادهای زنگ نزن آستنیتی می باشد. عنصر مولیبدن موجب بهبود مقاومت به خوردگی حفره ای و شیاری فولاد زنگ نزن 316 نسبت به 304 علی الخصوص در محیط های حاوی یون کلر می گردد.
این رده قابلیت شکل پذیری و جوش پذیری مطلوبی داشته که موجب کاربرد وسیع آن در حوزه صنعت، ساختمان و حمل و نقل گردیده است. در مورد خواص جوش پذیری این رده لازم به ذکر است که هیچ گونه عملیات حرارتی پس از فرآیند جوش مورد نیاز نیست.
رده 316L به دلیل درصد پایین کربن آن، نسبت به حساسیت (رسوب کاربید در مرز دانه) مصون بوده و به شکل وسیعی در قطعات جوشکاری شده با ضخامت بالای 6 میلی متر مورد مصرف قرار می گیرد. رده های 316H (با درصد بالاتر کربن) و 316Ti در دماهای بالا کاربرد دارند. همچنین ساختار آستنیتی این رده موجب چقرمگی عالی آن حتی در دماهای بسیار پایین گردیده است.
کاربرد های فولاد ضد زنگ 316:
ترکیب عناصر آلیاژی در فولاد ۳۱۶L به نحوی است که میکرو ساختار آن در دمای محیط شامل آستنیت است. بنابراین استحکام و سختی این فولادها را نمی توان با عملیات حرارتی افزایش داد و قابلیت سخت شدن یا تبدیل آستنیت به مارتنزیت در آن ها فقط از طریق کار مکانیکی ممکن است. این فولاد مقاومت به خزش و استحکام کششی مناسبی در دماهای بالا و استحکام و چقرمگی بسیار خوبی در دماهای پایین دارد.
محصولات مرغوب فولاد زنگ نزن ۳۱۶L از ساختار تک فازی آستنیت تشکیل شده اند. آستنیت یک فاز غیر مغناطیس است، بنابراین فولاد ۳۱۶ در دمای محیط غیر مغناطیس بوده و جذب آهنربا نمی شود. در نتیجه به این فولادها به اصطلاح نگیر هم می گویند.
امگذاری ۳۱۶L برای این فولاد زنگ نزن طبق دستورالعمل نامگذاری AISI/SAE بوده و استانداردهای ASTM نیز از همین نام استفاده می کنند. در سیستم UNS از کد S31603 برای این فولاد استفاده می شود و معادل آن در استانداردهای اروپایی DIN EN، فولاد ۱٫۴۴۰۴ است. ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی فولاد ۳۱۶L و مقایسه آن با فولاد ۳۱۶ طبق استاندارد ASTM در جداول زیر آمده است:
حداکثر مقدار عناصر در ترکیب شیمیایی فولادهای ۳۱۶ و ۳۱۶L طبق ASTM
عنصر | مقدار %، ۳۱۶ | مقدار %، ۳۱۶L | عنصر | مقدار %، ۳۱۶ | مقدار %، ۳۱۶L |
کربن | ۰٫۰۸ | ۰٫۰۳ | سیلیسیم | ۱ | ۱ |
منگنز | ۲ | ۲ | کروم | ۱۶-۱۸ | ۱۶-۱۸ |
فسفر | ۰٫۰۴۵ | ۰٫۰۳ | نیکل | ۱۰-۱۴ | ۱۰-۱۴ |
گوگرد | ۰٫۰۳۰ | ۰٫۰۲ | مولیبدن | ۲-۳ | ۲-۳ |
خواص مکانیکی فولادهای ۳۱۶ و ۳۱۶L طبق ASTM
مشخصه | واحد | ۳۱۶ | ۳۱۶L |
تنش تسلیم | MPa | ۲۰۵ min | ۱۷۰ min |
استحکام کشش نهایی | MPa | ۵۱۵ min | ۴۸۵ min |
ازدیاد طول | % | min 40 | min 40 |
سختی | Brinell | ۲۱۰ max | ۲۱۰ max |